Demir
İnşaat demiri, çekme gerilimlerini ve kayma problemlerini karşılamak amacıyla betonarme yapılarda, beton içine yerleştirilen, özel şekillendirilmiş çeliğe inşaat demiri denilmektedir. Demir yer kabuğunda en çok bulunan metaldir. Demir metalleri, demir cevherinden elde edilmektedir ve doğada nadiren elemental halde bulunur. Metalik demir elde etmek için, cevherdeki maddeleri kimyasal indirgeme yoluyla uzaklaştırılmaları gerekir. Demir, aslında büyük ölçüde karbonlu bir alaşım olarak kabul edilebilecek olan çelik yapımında kullanılır. İnşaat demiri, inşaat yapımında kullanılan en önemli malzemelerden biridir. Yapılarda önemli yer tutan betonarme çeliğinin yerleştirilmesi demir adet, çap, aralık şekillerinin ve pas paylarının tekniğe uygun şekilde yapılması gerekmektedir. İnşaatın sağlamlığında ve dayanıklılığında büyük etki eder. İnşaat demiri imalatı 1420-1470 derece ısıda eritilen cevher veya hurda demire karbon ve bazı kimyasal elementlerin katılmasıyla elde edilir.
Nervürlü demir; direnci artıran bir demir türüdür. Üzerinde girinti-çıkıntılar bulunur. Bu şekilde betonu daha sıkı tutar. Nervürlü inşaat demirinin içerisinde Karbon ve Mangan elementleri bulunur. Kontrollü soğuk su ile soğutulma yöntemi nervürlü demirin kalitesini artırmaktadır. Karbon oranı yüzde 25 in üzerinde olmamalıdır. Yüzde 25 karbon sınırını aşan nervürlü demirlerde kırılma oranı yükselir. Genelde 12 mt. uzunluğunda üretilir. Prefabrik yapıların üretiminde öne çıkan Nervürlü demir, otomotiv, gemi gövdesi yapımı, ve binaların yapısal bileşeni olarak kullanılır.
Düz demir sadece inşaatı ayakta tutmaya yararken nervürlü demir güç katıyor. Üzerinde bulunan tırtıkları ve dişleri sayesinde betonu emiyor ve kaymasını önlüyor. Düz demire oranla daha sağlam. Tek dezavantajı ise betonun yığılmasına izin vermediği için betonu parçalayabilir. Düz demirin avantajlarından biri ise zamandan tasarruf etmesi ve daha elastik olmasıdır. Günümüzde nervürlü demirler tercih ediliyor. Bunun sebebi ise depreme karşı kolon ve kirişleri daha dayanıklı hale getirmesi.
İnşaat Demiri Çeşitleri
Karbon Çelik Demiri: Siyah Çubuk” olarak da bilinen bu tür bir inşaat demiri türü en yaygın olanıdır. Karbon çeliği demiri avantajı çok yönlülüğüdür. Neme veya suya sürekli maruz kalan yapılar için, bu tip bir donatı kolayca aşındığı için kullanılamaz. Bu kullanım dışında, karbon çelik donatıların en iyi seçenek olduğu düşünülmektedir.
Kaynaklı Tel inşaat demiri: Bir dizi çelik tel, kaynaklı tel örgü inşaat demiri oluşturmak için dik açılarla birbirine kaynaklanır. Tel geçişlerinde elektriksel olarak kaynak yapılır. Bu inşaat demiri duvarlarda ve zeminin sıkıştırıldığı zemin döşemelerinde kullanılır. Bu inşaat demiri, yol kaplama, kutu menfezleri, beton kanalları ve drenaj yapıları için yaygın olarak kullanılmaktadır.
Sac-Metal Demiri: Bu tip bir inşaat demiri, çelik saclardan yapılır. İlk olarak, çelik parçalar ısıtılır ve daha sonra bir levha hazırlamak için soğumaya bırakılır. Sac düzenli aralıklarla delinmiş delikler ile oluklara bükülür. Döşeme, çatı ve merdivenler için kullanılır.
Epoksi kaplı inşaat demiri: Epoksi, bir kaplama malzemesi olarak kullanılan bir polimer türüdür. Bu kaplama, inşaat demiri korozyonunu önler. Bu nedenle, bu tip bir inşaat demiri kullanmak da çok pahalıdır. Tuzlu sudan korozyona dayanıklılık gerektiren alanlarda epoksi kaplı bir inşaat demiri kullanılır. Kaplama genellikle çok incedir ve dolayısıyla kimliği doğrulanmış bir tedarikçiden satın alınmalıdır.
Avrupa İnşaat Demiri: Europen inşaat demiri, diğer inşaat demiri tiplerine uygun maliyetli bir alternatiftir. Ancak, deprem, kasırga, kasırga vb. Gibi kötü hava koşullarına eğilimli alanlar için kullanılamaz.
Paslanmaz Çelik Demiri: Paslanmaz çelik inşaat demiri, karbon çelik inşaat demiri için iyi bir alternatiftir. Galvanik dirençlidir ve bu nedenle korozyon eğilimli alanlarda veya onarım işlerinin zaman ve tekrar yapılamadığı durumlarda yaygın olarak kullanılır. Bununla birlikte, epoksi kaplı inşaat demiri fiyatından sekiz kat fazladır.
Galvanizli Demir: Galvanizli inşaat demiri özellikle yüksek aşındırıcı alanlar için kullanılır. Karbon çeliğinden inşaat demirine kıyasla 40 kat daha fazla koruma sağlar. Ancak, en pahalı inşaat demiri tiplerinden birisidir.
Genişletilmiş Metal / Hasır Inşaat Demiri: Genişletilmiş metal inşaat demiri, bir çelik levhayı paralel hatlara keserek yapılır. Bu daha sonra bir elmas şekli veya kare şekli oluşturmak için genişletilir. Yaygın bir sıva kalınlığının gerekli olduğu alanlarda yaygın olarak kullanılır. Tel örgü kaldırımlar, küçük beton yastıklar veya yürünebilir yüzeyler için kullanılır.
Cam-Elyaf Takviyeli-Polimer İnşaat Demiri: GFRP inşaat demiri hiçbir koşulda asla paslanmayacaktır. Buna karşı da çok maliyetli. Epoksi kaplı donatıların 10 katına mal oluyor.